RAMSEY TEORİSİ

Ramsey teorisi, sistemlerde düzen ve örüntü bulmakla ilgilenir. Herhangi bir yapıda belirlenmiş bir özelliğin var olması için en az kaç eleman kullanılmasının yeterli olduğunu araştıran Ramsey Teoremi, kendi adını taşıyan İngiliz filozof ve matematikçi Frank Plumpton Ramsey (1903-1930) tarafından ilk kez ortaya konulmuştur. Ramsey 1928 yılında mantık üzerine yaptığı çalışmalar sırasında bu soruyu sormuş ve [...]

FONKSİYON

İnsanlık tarihinde ortaya çıkışı çok eski çağlara dayanan fonksiyon kavramı, klasik ve modern matematik arasındaki ayırıcı özelliklerden birisi olarak görülebilir. Fonksiyonun isim babası olarak Leibniz'i kabul edebiliriz. Leibniz Matematiğin temel nesneleri olarak geometrik eğrilerin alındığı 17. yüzyılda Leibniz teğetin bir eğri fonksiyonu olduğunu söylemiştir. Euler ise 1748'de fonsiyon kavramı için genel tanımı vermiştir. Değişken niceleğinin [...]

SAYILARIN GİZEMİ SERİSİ-VII

Photo by Jon Tyson BAŞLANGIÇSAL VARLIGIN SAYISI "1" Bir, her sayıya nüfuz etmiştir. Bütün sayıların ortak ölçüsüdür. Bütün sayıları kendisinde birleştirmiştir, ister çıkartarak ister çarparak. Bir, her zaman aynı ve değişmezdir, bu nedenle kendi kendisiyle çarpıldığında yine kendisini verir. Parçası olmasa da bölünebilir. Bununla birlikte bölme parçalardan çok yeni birimler doğurur. Ama bu birimlerin hiçbiri [...]

OYUN TEORİSİ

İktisat, iş hayatı, askeri hareketler v.b alanlarda bazı problemlerin çözümü durumlar analizi ile yapılır. Bu durumlarda birbirine karşı iki veya daha fazla taraf vardır ve tarafların çıkarları birbiriyle çatışır. Gerçek hayatta çatışma durumları, ihtiva ettikleri faktörler sayısının büyüklüğü yüzünden son derece karışıktır ve Analizi çok güçtür. İkinci derecede kalan faktörler ihmal edilerek basitleştirilmiş teorik modeller [...]

RASLANTI ÜZERİNE

raslantı / i: Birbirine uygun veya birbirlri için öneme sahip olan ama aralarında nedensellik bağlantısı bulunmayan olayların ya da koşulların şaşırtıcı bir şekilde aynı anda meydana gelmesi. talih / i: Bir eylemin kazara gelişen bir avantaj ya da sonucu; iyi yada kötü şansın olağanüstü bir isabeti. İngilizce serendipity sözcüğü türkçe karşılığı: Olayların şans eseri mutluluk [...]

SAYILARIN GİZEMİ SERİSİ-V

Photo by Daniel Gregoire ORTAÇAG VE BAROK SAYI SEMBOLİZMİ Ortaçağ Hıristiyanlığı, gnostik tarikatlar arasında sürdürülmüş olan aynı geleneği paylaşmıştır. Sevillalı lsidore'un miladi 600 civarında yazdığı gibi: "Tolle numerum omribus rebus et omnia pereunt"(Bütün her şeyden sayılarını alın, hepsi nasıl da mahvolacak). Astrolojik fikirlerle birleştirilmiş sayı sembolizmi ortaçağ düşüncesine damgasını vurmuştu ve Kilise bunu bol bol [...]

SAYILARIN GİZEMİ SERİSİ-IV

Photo by Marjan Blan | @marjanblan İSLAMDA SAYILAR İslam da bütün dinler gibi belli sayıların önemi üzerinde durmuştur ve pek çok durumda Pisagorcu düşünceleri izleyerek vurgu özellikle tek sayılara yapılmıştır. Tek sayılara (bunlar eril kabul edilmişlerdir, buna karşın çift sayılar dişildir ve olumsuz çağrışımlarla doludur) ilişkin Pisagorcu tercih, İnnellahe vitrun, yuhibbu’l-vitre, “Allah tektir, teki sever” [...]

FİNCAN TAKIMI

Photo by Celine Ylmz -Abla ben çıkıyorum.-Bekle canım bir dakika geliyorum. Kapının önünde, Mersin'de ablamın evindeyim. Kozan'a gideceğim. Önce dolmuşla çarşıya (1,25). Yeni Karamülsenin oralarda o çok sevdiğim duvarları Müslüm'ün fotoraflarıyla kaplı tantunicide bol yağlı, acılı tantuni, yanında süs biberi, turşu süs biberi ve limon. Garson çocuk soracak '' Somun mu, açık ekmek mi'' '' [...]

SAYILARIN GİZEMİ SERİSİ-III

Photo by Susan Holt Simpson GNOSİS VE KABALA GNOSTİSİZM Bir gnostik taşındaki aslan yüzlü ilah. Fiziksel dünyanın rabbisi, egoist ve kötü karakterini temsil eden aslan yüzlü olarak tanımlandı. Samael onun isimlerinden biriydi. İlk olarak Hümanizmin, daha sonra da Rönesansın gelişiyle Kabalistik düşünce modlarıyla birleşen ve Hermetizm’in yeni ateşiyle iyice ısıtılan kompleks Gnostik düşünce geleneği antik nihilizmini terk [...]

SAYILARIN GİZEMİ SERİSİ-II

Photo by Matt Hoffman PİSAGORCULAR VE PİSAGORCU SAYI KURAMI ‘‘İlerleme hayatın, sayı ise evrenin yasasıdır.’’ Raffaello Sanzio’nun Atina Okulu’nda (1510) Pisagor Kültürel küremizde, yani Yahudi, Hıristiyan ve İslami kürede, sayılara ve özelliklerine gösterilen ilgi esas olarak Pisagorcuların hazırladığı temellere dayanır. MÖ altıncı yüzyılda Samos adasında doğan Pisagor, tiran Polikrates'ten kaçmak için MÖ 532'de ltalya'nın güneyindeki [...]