raslantı / i: Birbirine uygun veya birbirlri için öneme sahip olan ama aralarında nedensellik bağlantısı bulunmayan olayların ya da koşulların şaşırtıcı bir şekilde aynı anda meydana gelmesi.
talih / i: Bir eylemin kazara gelişen bir avantaj ya da sonucu; iyi yada kötü şansın olağanüstü bir isabeti.
İngilizce serendipity sözcüğü türkçe karşılığı: Olayların şans eseri mutluluk verici yada faydalı bir tarzda gerçekleşmesi ve gelişmesi.
Benim kuşağımdan olan matematikçilerin büyük çoğunluğu bu mesleğe raslantısal olarak girmişlerdir. Üniversite sınavında yaptığımız mühendislik tercihlerinin altında açıkta kalmayalım diye eklediğimiz bir bölüm. Çok azımız matematikçi olmak için yola çıkmışızdır.
Matematik, bütün orta öğretim yıllarımızda, yararlanmamız üzerene okutulduğu için böyle bir alandan habersizdik.
” Pür matematik” diye bir alandan haberi olan matematik öğretmenleri varsa bile bize aktaramayan matematik öğretmenlerinden ders aldık.
Üniversite de ilk dersimi hatırlıyorum da Soyut dersiydi ve bir saat sonunda defterime bir tek rakam yazmadığımın farkına varmış ve şok olmuştum.
Geçmişte aldığım hiç bir matematik dersi beni,
matematik tarihi, matematik sanatı, felsefesi ve estetiğine hazırlamamıştı. İlk kez bir çözümün zarif olduğunu duymuş bu sözden büyülenmiştim.
Evet zarif çözümler, kendini net ifade eden ispatlar. Kendini var eden üstelik sonsuza dek var eden kurallar.
Varoluşa göre insan daha önce tanımlanamaz. Ancak sonradan birşey olacaktır ve kendini nasıl yaparsa öyle olacaktır. Varoluşun baş ilkesi, insan var olduktan sonra kendini kavradığı gibidir, kendini nasıl yaparsa öyledir yani.
Evet zarif çözümler ve kendini net ifade eden ispatlar. Matematikçi olacaktım. Ama gerçekten de insan birşey istemeye görsün durmadan olasılık öğeleri ile karşılaşır.
Bir saat ders verip karşılığında 20 sterlin almak olasılıklardan biriydi ve 21 yaşında bir genç için hiçte fena bir olasılık değildi. Bu yolda ilerleyip biraz girişimcilik, bir kaç arkadaş, eş dost desteği ile dershane, okul, üniversite bile kurulabilirdi. Peki ” Bunun olma ihtimali nedir?” Bu soru genellikle retorik için söylenir. Çünkü hiç bir zaman yanıtlanabilecek kolay bir soru olmamıştır.
Raslantıların nadirliğini incelemek için temel istatisliğin bir çok alanı olsa da matematikçilerin elinde konuya ilişkin doğru ve duruma karşılık gelen bir teori yok henüz.
Geriye mucize kalıyor. Olmasa ne yapardık.