FONKSİYON

İnsanlık tarihinde ortaya çıkışı çok eski çağlara dayanan fonksiyon kavramı, klasik ve modern matematik arasındaki ayırıcı özelliklerden birisi olarak görülebilir. Fonksiyonun isim babası olarak Leibniz'i kabul edebiliriz. Leibniz Matematiğin temel nesneleri olarak geometrik eğrilerin alındığı 17. yüzyılda Leibniz teğetin bir eğri fonksiyonu olduğunu söylemiştir. Euler ise 1748'de fonsiyon kavramı için genel tanımı vermiştir. Değişken niceleğinin [...]

KUYRUK PROBLEMİ

Süper Marketlerde,banka sıralarında bilet gişelerinde neden yan taraftaki sıranın hep daha hızlı ilerlediğini düşünürüz? Öncelikle arkanıza yaslanın ve rahatlayın çünkü hemen herkes böyle düşünüyor, ilerlediğini düşündüğünüz sıradakiler bile. Şöyle bir düşünce deneyi yapalım. Aynı sayıda kişilerin olduğu 5 farklı kuyruktan hızlı olanı seçme olasılığımız 1/5 tir. Bir başka deyişle %80 olasılıkla daha yavaş ilerleyen kuyruktasınızdır. [...]

SAYILARIN GİZEMİ SERİSİ-VII

Photo by Jon Tyson BAŞLANGIÇSAL VARLIGIN SAYISI "1" Bir, her sayıya nüfuz etmiştir. Bütün sayıların ortak ölçüsüdür. Bütün sayıları kendisinde birleştirmiştir, ister çıkartarak ister çarparak. Bir, her zaman aynı ve değişmezdir, bu nedenle kendi kendisiyle çarpıldığında yine kendisini verir. Parçası olmasa da bölünebilir. Bununla birlikte bölme parçalardan çok yeni birimler doğurur. Ama bu birimlerin hiçbiri [...]

OYUN TEORİSİ

İktisat, iş hayatı, askeri hareketler v.b alanlarda bazı problemlerin çözümü durumlar analizi ile yapılır. Bu durumlarda birbirine karşı iki veya daha fazla taraf vardır ve tarafların çıkarları birbiriyle çatışır. Gerçek hayatta çatışma durumları, ihtiva ettikleri faktörler sayısının büyüklüğü yüzünden son derece karışıktır ve Analizi çok güçtür. İkinci derecede kalan faktörler ihmal edilerek basitleştirilmiş teorik modeller [...]

BUL KARAYI AL PARAYI

-Anne, Mehmet Abi'nin gönderdiği çocuk geldi. Hüseyin'le beni sinemaya götürecekmiş. Ne diyon gidim mi? -Olur. Akşam ezanından önce dönün ama. Baban kızıyor sonra. Yaz ayları Çukurova cehennem gibi sıcak. Mehmet Abi komşumuz. 3 oğlundan en küçüğü Hüseyin, benden 1 yaş küçük. Mehmet Abi Nur Sinemasında çalışıyor. Nur Sinemasında oynatılan filmlerden biri karate filmi, diğeri ise [...]

RASLANTI ÜZERİNE

raslantı / i: Birbirine uygun veya birbirlri için öneme sahip olan ama aralarında nedensellik bağlantısı bulunmayan olayların ya da koşulların şaşırtıcı bir şekilde aynı anda meydana gelmesi. talih / i: Bir eylemin kazara gelişen bir avantaj ya da sonucu; iyi yada kötü şansın olağanüstü bir isabeti. İngilizce serendipity sözcüğü türkçe karşılığı: Olayların şans eseri mutluluk [...]

SAYILARIN GİZEMİ SERİSİ-VI

Photo by Kari Shea BATIL İNANÇLAR Sayıların düzenine duyulan kadim inanç Kepler' de olduğu bilimsel buluşlara yol açmış olsa da, daha çok büyüsel yönlendirmelere yol açmıştır ve sayı gizemciliğinin gücüne duyulan bu inanç bugüne dek varlığını sürdürmüştür. Gerçekten de popüler düzeyde artış göstermiştir. 1984 baharında, neredeyse tamamen sayıbilime, sayıların salınımlarına, insanın uğurlu sayısının keşfine, vs. [...]

MATEMATİK TİYATROSU SERİSİ-IV

Photo by Felix Mooneeram KÖNİGSBERG' İN 7 KÖPRÜSÜ SAHNE Cermen Şövalyeleri Bohemia Kralı Ottokar II ile konuşuyorlar. I. Şövalye: Yüce Bohemia Kralım Ottokar, size minnetlerimizi ve şükranlarımızı sunarız. Kral: Teşekkür ederim sevgili şövalyelerim. Biz kralları ayakta tutan, kolumuz, bacağımız, mallarımızın bekçisi, aldıkları şehirlerle ve kazandıkları zaferlerle bizi onurlandıran sizlersiniz. II. Şövalye: Biz şövalyelerin olarak sana [...]

SAYILARIN GİZEMİ SERİSİ-V

Photo by Daniel Gregoire ORTAÇAG VE BAROK SAYI SEMBOLİZMİ Ortaçağ Hıristiyanlığı, gnostik tarikatlar arasında sürdürülmüş olan aynı geleneği paylaşmıştır. Sevillalı lsidore'un miladi 600 civarında yazdığı gibi: "Tolle numerum omribus rebus et omnia pereunt"(Bütün her şeyden sayılarını alın, hepsi nasıl da mahvolacak). Astrolojik fikirlerle birleştirilmiş sayı sembolizmi ortaçağ düşüncesine damgasını vurmuştu ve Kilise bunu bol bol [...]

MATEMATİK TİYATROSU SERİSİ-III

KANUNLAR VE KUYRUKLU YILDIZLAR Photo by Kevin Schmid Dış Ses: M.Ö 2500, Babil Kralı Hamurabi Mezepotamyada 45 yıl hüküm sürmüş kendi adıyla günümüze kadar gelmiş 282 maddeden oluşan kanun koyucu. Baktığı davalarda hata yapan hakimleri görevden uzaklaştırıp para cezasına çaptıran, yalancı şahitlik yapanı ölümle cezalandıran ''kana kan, göze göz'' ilkesini savunan... Hamurabi: Ben Hamurabi Babilin [...]