TALİDOMİD FACİASI
Bir Alman firması 1957’de hamilelerde uyku problemleri ve sabah bulantıları için bir ilaç geliştirdiğini açıkladı. İlk olarak 1957’de Batı Almanya’da pazarlanan ve etken maddesi talidomid olan ilacın gebelerde güvenle kullanılabileceğini belirtildi. Talidomid ilk piyasaya sürüldüğünde kaygı, uyku sorunları ve gerginlik için kullanılıyordu. Hızlı bir şekilde hamileler arasında yayılan ilaç, kullanımının ilk yıllarında oldukça başarılı görülmüştü. Hatta, başta Almanya olmak üzere Avustralya’ya…
DUNBAR SAYISI
Photo by Hannah Busing İngiliz Antropolog Robin Dunbar’ın 1992’de geliştirdiği bir teoriye göre insanların kurabileceği iletişimin bir limiti bulunuyor. İngiliz Antropolog Robin Dunbar Dunbar Sayısı bir insanın sağlıklı olarak sürdürebileceği ilişki sayısı olup, bu sayı 2011’de Bruno Goncalves, Nicola Perra, Alessandro Vespignani tarafından yürütülen bir araştırma ile sosyal medya üzerinde test edilmiştir. Evrimsel biyolog Robin Dunbar’ın çalışmaları ve matematiksel…
RAMSEY TEORİSİ
Ramsey teorisi, sistemlerde düzen ve örüntü bulmakla ilgilenir. Herhangi bir yapıda belirlenmiş bir özelliğin var olması için en az kaç eleman kullanılmasının yeterli olduğunu araştıran Ramsey Teoremi, kendi adını taşıyan İngiliz filozof ve matematikçi Frank Plumpton Ramsey (1903-1930) tarafından ilk kez ortaya konulmuştur. Ramsey 1928 yılında mantık üzerine yaptığı çalışmalar sırasında bu soruyu sormuş ve…
TERCİH SİZİN
Photo by Jon Tyson Hem aç hem susuz olan bir eşek, kendisinden eşit uzaklıkta bir yere konulmuş olan su ve saman balyası arasında bir türlü karar veremeyip hem açlıktan hem susuzluktan ölür. 2000 yılında Sheena Iyengar ve Mark Lepper adlı iki profesör tabiri caizse bir sosyal deney gerçekleştirirler. Kaliforniya’da bir markette tadımlık stant açan ikili,…
FONKSİYON
İnsanlık tarihinde ortaya çıkışı çok eski çağlara dayanan fonksiyon kavramı, klasik ve modern matematik arasındaki ayırıcı özelliklerden birisi olarak görülebilir. Fonksiyonun isim babası olarak Leibniz’i kabul edebiliriz. Matematiğin temel nesneleri olarak geometrik eğrilerin alındığı 17. yüzyılda Leibniz teğetin bir eğri fonksiyonu olduğunu söylemiştir. Euler ise 1748’de fonsiyon kavramı için genel tanımı vermiştir. Değişken niceleğinin bir…
LANETLİ EKMEK
Fransa’nın Grad bölgesinde küçük bir köy olarak bilinen Pont-Saint Esprit, kendi halinde yaşayan insanlardan kurulu, sessiz ve sakın bir yerleşim alanıydı. İnsanların günlük ihtiyaçlarını karşılamak için işinde gücünde olduğu kasaba 16 Ağustos 1951 günü tarihi bir olaya uyandı. O gün sanki herkes aklını yitirmiş gibiydi. Bazıları halüsinasyonlar görüp akıl almaz hareketler yaparken bazıları sadece mide bulantısından,…
LEONHARD EULER
18. Yüzyılda yaşamış Matematik tarihinin en üretken matematikçisi olan Euler gece gündüz çalışmasının sonucu olarak 31 yaşında sağ gözünü kaybetmiştir. Doktorların tüm uyarılarına rağmen rağmen 59 yaşında görme yetisini tamamen kaybeder. Hayatının son 17 yılını tamamen kör geçirir. ” Artık dikkatimi dağıtacak daha az şey olacak.” diyerek kendini tamamen matematik çalışmalarına verir. Yüzlerce makaleyi, onlarca…
TARIMDA ÇEVRE DOSTU MÜCADELE
Konuk yazarımız Serpil Erkul’a sevgilerimizle…. “Biz doğayı korudukça doğa da bizi korur.”Mustafa Kemal ATATÜRK BİYOLOJİK VE BİYOTEKNİK MÜCADELE Ülkemiz sahip olduğu iklim özellikleri sayesinde çok zengin bir ürün çeşitliliğine ev sahipliği yapmaktadır. Tarımsal ürünlerin üretimi sırasında ortaya çıkan bitki koruma sorunları verim ve kaliteyi olumsuz yönde etkilediği gibi ekonomik zararlara da neden olmaktadır. Bu sorunların…
KUYRUK PROBLEMİ
Süper Marketlerde,banka sıralarında bilet gişelerinde neden yan taraftaki sıranın hep daha hızlı ilerlediğini düşünürüz? Öncelikle arkanıza yaslanın ve rahatlayın çünkü hemen herkes böyle düşünüyor, ilerlediğini düşündüğünüz sıradakiler bile. Şöyle bir düşünce deneyi yapalım. Aynı sayıda kişilerin olduğu 5 farklı kuyruktan hızlı olanı seçme olasılığımız 1/5 tir. Bir başka deyişle %80 olasılıkla daha yavaş ilerleyen kuyruktasınızdır.…
KIRIK CAM
Konuk yazarımız Serpil Erkul’a sevgilerimizle… SUÇLA MÜCADELEDE KIRIK CAM FAKTÖRÜ Kimsenin onarmadığı bir binada kırık bir cam varsa, diğer camların sonunun da kırılması kaçınılmazdır. Eğer bir toplumda suç artışı, zulüm, adeletsizlik, umutsuzluk işaretleri görülüyor ve kimse umursamıyorsa, bu o toplumda daha fazla suç işlenmesinin yolunu açabilir. Küçük gibi gözüken ya da sizi ilgilendirmediğini, size dokunmadığını düşündüğünüz sorunlar büyük problemlere…
KİNTSUGİ (KIRILMAK ÜZERİNE SANAT)
Konuk yazarımız Serpil Erkul’a sevgilerimizle… “Dünya herkesi kırıyor ve sonra bazıları o kırık yerlerden daha güçlü çıkıyor.” Ernest Hemingway Hayat bazen üzerinize üzerinize gelir. Yaşadığınız zor günlerle birlikte kırıldığınız, kırgınlığın getirdiği “bu tamir edilemez” fikri ile birlikte umutsuzluk ortaya çıkabiliyor. Kırılmanın kötü, tamir etmesi zor ve tamir edilse de ardında bıraktığı izlerin her zaman orada…
TAKLİTLERİNDEN SAKININIZ
Konuk yazarımız Serpil Erkul’a sevgilerimizle… Tağşiş, “Ürünlere temel özelliğini veren öğelerin ve besin değerlerinin tamamının veya bir bölümünün mevzuata aykırı olarak çıkarılması veya miktarının değiştirilmesi veya aynı değeri taşımayan başka bir maddenin, o madde yerine aynı maddeymiş gibi katılması; gıda maddesinin mevzuata veya izin verilen özelliklerine aykırı olarak üretilmesi hali; bir şeye yabancı bir şey…
Yeni yazılar posta kutunuza gelsin
Hakkımızda
Tolgay BAŞIBÜYÜK
Matematik Öğretmeni
Görüş ve önerileriniz için lütfen bizimle iletişime geçmekten çekinmeyin.
math.trip.dergi@gmail.com
Math Trıp 