RAMSEY TEORİSİ

Ramsey teorisi, sistemlerde düzen ve örüntü bulmakla ilgilenir. Herhangi bir yapıda belirlenmiş bir özelliğin var olması için en az kaç eleman kullanılmasının yeterli olduğunu araştıran Ramsey Teoremi, kendi adını taşıyan İngiliz filozof ve matematikçi Frank Plumpton Ramsey (1903-1930) tarafından ilk kez ortaya konulmuştur. Ramsey 1928 yılında mantık üzerine yaptığı çalışmalar sırasında bu soruyu sormuş ve [...]

FONKSİYON

İnsanlık tarihinde ortaya çıkışı çok eski çağlara dayanan fonksiyon kavramı, klasik ve modern matematik arasındaki ayırıcı özelliklerden birisi olarak görülebilir. Fonksiyonun isim babası olarak Leibniz'i kabul edebiliriz. Leibniz Matematiğin temel nesneleri olarak geometrik eğrilerin alındığı 17. yüzyılda Leibniz teğetin bir eğri fonksiyonu olduğunu söylemiştir. Euler ise 1748'de fonsiyon kavramı için genel tanımı vermiştir. Değişken niceleğinin [...]

LEONHARD EULER

18. Yüzyılda yaşamış Matematik tarihinin en üretken matematikçisi olan Euler gece gündüz çalışmasının sonucu olarak 31 yaşında sağ gözünü kaybetmiştir. Doktorların tüm uyarılarına rağmen rağmen 59 yaşında görme yetisini tamamen kaybeder. Hayatının son 17 yılını tamamen kör geçirir. '' Artık dikkatimi dağıtacak daha az şey olacak.'' diyerek kendini tamamen matematik çalışmalarına verir. Yüzlerce makaleyi, onlarca [...]

KUYRUK PROBLEMİ

Süper Marketlerde,banka sıralarında bilet gişelerinde neden yan taraftaki sıranın hep daha hızlı ilerlediğini düşünürüz? Öncelikle arkanıza yaslanın ve rahatlayın çünkü hemen herkes böyle düşünüyor, ilerlediğini düşündüğünüz sıradakiler bile. Şöyle bir düşünce deneyi yapalım. Aynı sayıda kişilerin olduğu 5 farklı kuyruktan hızlı olanı seçme olasılığımız 1/5 tir. Bir başka deyişle %80 olasılıkla daha yavaş ilerleyen kuyruktasınızdır. [...]

SAYILARIN GİZEMİ SERİSİ-VII

Photo by Jon Tyson BAŞLANGIÇSAL VARLIGIN SAYISI "1" Bir, her sayıya nüfuz etmiştir. Bütün sayıların ortak ölçüsüdür. Bütün sayıları kendisinde birleştirmiştir, ister çıkartarak ister çarparak. Bir, her zaman aynı ve değişmezdir, bu nedenle kendi kendisiyle çarpıldığında yine kendisini verir. Parçası olmasa da bölünebilir. Bununla birlikte bölme parçalardan çok yeni birimler doğurur. Ama bu birimlerin hiçbiri [...]

OYUN TEORİSİ

İktisat, iş hayatı, askeri hareketler v.b alanlarda bazı problemlerin çözümü durumlar analizi ile yapılır. Bu durumlarda birbirine karşı iki veya daha fazla taraf vardır ve tarafların çıkarları birbiriyle çatışır. Gerçek hayatta çatışma durumları, ihtiva ettikleri faktörler sayısının büyüklüğü yüzünden son derece karışıktır ve Analizi çok güçtür. İkinci derecede kalan faktörler ihmal edilerek basitleştirilmiş teorik modeller [...]

BUL KARAYI AL PARAYI

-Anne, Mehmet Abi'nin gönderdiği çocuk geldi. Hüseyin'le beni sinemaya götürecekmiş. Ne diyon gidim mi? -Olur. Akşam ezanından önce dönün ama. Baban kızıyor sonra. Yaz ayları Çukurova cehennem gibi sıcak. Mehmet Abi komşumuz. 3 oğlundan en küçüğü Hüseyin, benden 1 yaş küçük. Mehmet Abi Nur Sinemasında çalışıyor. Nur Sinemasında oynatılan filmlerden biri karate filmi, diğeri ise [...]

MATEMATİK VE ZEYTİNİN DAYANILMAZ HAFİFLİĞİ

Photo by Carlos Zurita Konuk yazarımız Serpil Erkul'a sevgilerimizle... Zeytin ağacı, tarih boyunca barışın, kutsallığın, bereketin, bilgeliğin ve saflığın sembolü haline gelmiş olup, bu sembollerin anlamları ise kutsal kitaplara ve efsanelere dayanmaktadır. Zeytinle ilgili bu efsaneler; Gılgamış Destanı’ndan, tüm kutsal kitaplara kadar birçok kaynakta yer almaktadır. Bilinen en eski hikaye ise Büyük Tufan’da gerçekleşiyor. Hikayeye [...]

RASLANTI ÜZERİNE

raslantı / i: Birbirine uygun veya birbirlri için öneme sahip olan ama aralarında nedensellik bağlantısı bulunmayan olayların ya da koşulların şaşırtıcı bir şekilde aynı anda meydana gelmesi. talih / i: Bir eylemin kazara gelişen bir avantaj ya da sonucu; iyi yada kötü şansın olağanüstü bir isabeti. İngilizce serendipity sözcüğü türkçe karşılığı: Olayların şans eseri mutluluk [...]

SAYILARIN GİZEMİ SERİSİ-VI

Photo by Kari Shea BATIL İNANÇLAR Sayıların düzenine duyulan kadim inanç Kepler' de olduğu bilimsel buluşlara yol açmış olsa da, daha çok büyüsel yönlendirmelere yol açmıştır ve sayı gizemciliğinin gücüne duyulan bu inanç bugüne dek varlığını sürdürmüştür. Gerçekten de popüler düzeyde artış göstermiştir. 1984 baharında, neredeyse tamamen sayıbilime, sayıların salınımlarına, insanın uğurlu sayısının keşfine, vs. [...]