KİNTSUGİ (KIRILMAK ÜZERİNE SANAT)

Konuk yazarımız Serpil Erkul’a sevgilerimizle…

“Dünya herkesi kırıyor ve sonra bazıları o kırık yerlerden daha güçlü çıkıyor.”

Ernest Hemingway

Hayat bazen üzerinize üzerinize gelir. Yaşadığınız zor günlerle birlikte kırıldığınız, kırgınlığın getirdiği “bu tamir edilemez” fikri ile birlikte umutsuzluk ortaya çıkabiliyor.

Kırılmanın kötü, tamir etmesi zor ve tamir edilse de ardında bıraktığı izlerin her zaman orada olacağı ve kötü görüneceği düşüncesine kapılıyoruz. Ama bir Japon felsefesi olan Wabi-Sabi kırılmaya ve kusurlara böyle bakmıyor.

Wabi Sabi kısaca, hayatın her alanında hatta sanat ve tasarımda da, kusurları olduğu gibi kabul edip, sevmeyi esas alan bir Japon felsefesidir. Wabi rustik sadelik, sade şıklık anlamı taşır. Sabi ise kusurlardan keyif almak demektir.

Wabi Sabi felsefesine dayanarak ortaya çıkan bir sanat olan Kintsugi Batı’nın kusursuz estetik anlayışına karşı, kırılmış ve kusurlu olanın daha değerli olduğunu öne süren, Wabi-Sabi felsefesine dayanan bir Japon sanatı olup, genel tanımıyla kırılan eşyayı altın kullanarak yeniden birleştirme şeklinde uygulanmaktadır. Yani aslında kırılarak varlığı zedelenmiş, bütünselliği bozulmuş ve belki de kullanılamayacak hale gelmiş bir nesneyi sadece tamir etmekle kalmayarak, ona değer katmak ve daha kıymetli hale getirmektir.

Kintsugi ile kırılmanın izleri gizlenmez, tam tersine vurgulanır. Yaşamın hiçbir unsuru kusur olarak görülmez, tersine ona göre yaşam tüm unsurları ile değerlidir.

“Yaşanan her şey değerlidir”

“Mutluluğu bulmak için kusurlarınızı kucaklayın”

Japon atasözü

Kırılan objeler, içinde altın tozu bulunan bir çeşit tutkalla birleştirilir. Bu sayede kırılmanın izleri gizlenmez, tam aksine gözler önüne serilir. Burada amaçlanan; hiçbir şeyin gerçekten kırılmadığı, yaşanmışlıkla birlikte deneyimlenen dönüşümün daha değerli olduğudur. 

Çatlakların arasına sürülen reçinede altın tozu kullanılması oldukça metaforik bir anlam ifade etmektedir. Kırılan nesnenin “değersiz” kabul edilmesine karşın Dünya’nın en değerli madeni olan altın, kırıklarla özdeşleşir ve yeni kusurlu halin eskisinden daha değerli olduğu anlamı çıkarılır. Zira, eskiye kıyasla yeni bir varoluş şekli ortaya çıkmıştır.

Kintsugi’nin hikayesi,

15. yy. da Japon komutan Ashikaga Yoshimasa’nın çok sevdiği Çin yapımı çaydanlığın kırılması ile başlar. Komutan çaydanlığın onarılmasını ister, ancak onarım sonrası çaydanlığın görünümünden hiç  memnun olmaz. Bunun üzerine, Japon zanaatkarları göreve çağrılır. Japon zanaatkarların çaydanlığın estetik bir şekilde onarılmasını sağlama çabaları, Kintsugi tekniğinin geliştirilmesini sağlar. Teknikle yapılan onarım sonunda ortaya çıkan eser, Ashikaga Yoshimasa’nın hayal kırıklığını memnuniyete dönüştürür.

Kintsugi, kırılmanın aslında bir bozulma ve yokluğa gidiş değil, yeni bir varoluş biçimi olduğuna işaret eden, umut dolu yaşam metaforları üreten bir sanattır.

Bu sanat kırılmış bir tabağın, değer verilerek üzerinde çalışıldığında, olumlu düşüncenin olağanüstü bir kanıtı haline gelebileceğini gözler önüne sermesi bakımından da ilginçtir.

Hayatta hepimiz farklı olaylar ya da farklı kişisel nedenlerden dolayı elimizde olsa da olmasa da kırılabiliyoruz. Her birimiz hatalar yapıyoruz. Kendimizi kötü hissederken ve artık her şey bitti diye düşünürken hayat yeniden başlıyor ve hatalarımızın her birinden ders alarak bir sonraki aşamaya geçiyoruz.

ÜZÜLME

Her yenilgi kendini bulman için bir öğretidir…